تشخیص زودهنگام چند سرطانی (Multi-Cancer Early Detection; MCED) می‌تواند از ۲۶ درصد از مرگ‌های مرتبط با سرطان جلوگیری نماید. با این حال، یک برنامه جمعی برای اجرای آن، نیازمند یک روش تشخیصی عملی، غیرتهاجمی و مقرون‌به‌صرفه است که برای همه انواع سرطان‌ها حساس و خاص باشد. روش بیوپسی‌ مایع از روش‌های پیشرو در این زمینه است، اما از آنجا که تقریباً همه آنها به نشانگرهای زیستی ژنومیک متکی بوده و به جستجوی تغییرات در الگوهای متیلاسیون DNA آزاد در گردش خون (cfDNA) می پردازد، کمتر از 20٪ از سرطان‌ها بالاخص سرطان هایی مانند تومورهای مغزی و تومورهای دستگاه ادراری را در مرحله اول می توانند تشخیص دهند. مطالعات آزمایشی نشان می‌دهد که پروفایل‌های گلیکوزامینوگلیکان آزاد در پلاسما و ادرار، یا GAGomes، نشانگرهای زیستی غیرتهاجمی نویدبخش متابولیسم سلول های سرطانی هستند که بیش از یک سوم سرطان‌های مرحله اول را در ۱۴ نوع مختلف، از جمله تومورهای مغزی و ادراری شناسایی می‌کنند.
در این روش تشخیصی، پنلی از نشانگرهای زیستی (GAGomes) اندازه‌گیری و از الگوریتم‌هایی برای تشخیص علائم خاص سرطان و بهبود حساسیت تست‌های ژنومی استفاده می شود.
این روش بر یک روش هضم آنزیمی متکی است که GAG ها را به دی ساکاریدها تبدیل می کند. دی ساکاریدها متعاقباً توسط کروماتوگرافی مایع با کارایی فوق‌العاده بالا (UHPLC) نشاندار و جدا می‌شوند و با استفاده از طیف‌سنجی جرمی سه‌قطبی یونیزاسیون الکترواسپری (ESI-MS/MS) از طریق نظارت بر واکنش چندگانه شناسایی می‌شوند. کیت های گلیکوزامینوگلیکان MIRAM® غلظت و ترکیب ساختاری کندرویتین سولفات (CS)، سولفات هپاران (HS) و اسید هیالورونیک (HA) را به دقت اندازه گیری می کنند. این کیت ها به حجم نمونه نسبتاً کوچکی نیاز دارند تا نتایج دقیقی را در نمایه کامل گلیکوزامینوگلیکان ایجاد نمایند.
در سالی که گذشت، مقاله ای نیز توسط تیم Elypta در مجله (PNAS) Proceedings of the National Academy of Sciences به چاپ رسیده که روش/برنامه اختصاصی تشخیص سرطان با استفاده از بیوسنتز GAG را به عنوان روش جایگزین برای تشخیص سرطان ها پیشنهاد می کند. در مطالعات اعتبار سنجی انجام شده، GAGomes پلاسما و ادرار میزان حساسیت در مرحله I را که توسط بیومارکرهای ژنومیک به دست آمد، دو برابر کرد. با 99 درصد اختصاصیت، این تست ها 21 درصد حساسیت برای سرطان های مرحله I و 43 درصد حساسیت برای سرطان هایی با پیش آگهی ضعیف نشان دادند.
تشخیص سرطان های مرحله I، برای بهبود نتایج بسیار مهم است زیرا درمان سرطان ها قبل از رشد و گسترش آن در اندام های مختلف آسان تر است. Elypta علاوه بر بهبود نرخ تشخیص، می‌تواند هزینه غربالگری را در مقایسه با تشخیص مبتنی بر DNA آزاد در گردش خون و پروتئین‌ها کاهش دهد. همچنین، این روش می تواند در کنار تشخیص ژنومی برای افزایش بیشتر میزان تشخیص استفاده گردد. این روش در مرحله انجام مطالعات بالینی می باشد.
روش بیوپسی مایع مبتنی بر متابولیسم بمنظور تشخیص زودهنگام سرطان پس از ارزیابی توسط 300 سرمایه گذار خطرپذیر و بنیاد رودنبری از میان فناوری های ارائه شده، موفق به دریافت جایزه بزرگ 1 میلیون دلاری از بنیاد رودنبری (TRF) 2023 گردید.

منبع:
https://www.clinicallab.com/benefits-of-liquid-stable-clinical-reference-materials-for-clinical-laboratories-25731